طرح هادی، یکی از طرح های تعریف شده در ماده ۱ از فصل ۱ ” آیین نامه نحوه بررسی و تصویب طرحهای توسعه و عمران محلی، ناحیه‌ای منطقه‌ای و ملی و مقررات شهرسازی” می باشد که تحت دو عنوان طرح هادی شهر و طرح هادی روستا مشخص شده اند.
انواع طرح هادی
طرح هادی شهر
طرح هادی شهر با هدف گسترش آتی شهر و نحوه استفاده از زمینهای شهری برای عملکردهای مختلف به‌منظور حل مشکلات حاد و فوری شهر و ارایه راه حلهای کوتاه مدت و مناسب برای شهرهایی که دارای طرح جامع نمی‌باشند، تهیه می‌شود.
طرح هادی روستا
طرح هادی روستا با هدف ساماندهی و اصلاح بافت موجود، گسترش آتی و نحوه استفاده از زمین برای‌عملکردهای مختلف از قبیل مسکونی، تولیدی، تجاری و کشاورزی و تأسیسات و تجهیزات و نیازمندیهای عمومی روستایی را حسب مورد در قالب مصوبات طرحهای ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی یا طرحهای جامع ناحیه‌ای تعیین می‌نماید.
انواع بافت زمین
زمین داخل بافت
چنانچه یک زمین در محدوده داخل بافت قرار گرفته باشد، آن زمین امکان اقدام برای گرفتن مجوز و پروانه ساخت را دارا خواهد بود و یا به عبارت دیگر آن زمین در محدود مجاز طرح هادی برای ساخت و ساز می‌باشد.
زمین چسبیده (الحاق) به بافت
زمین های مجاور داخل بافت را چسبیده به بافت می‌نامند، ساخت و ساز در اینگونه زمین ها غیر قانونی می‌باشد هرچند در مواردی با پرداخت مبلغی جهت عمران و آبادی روستا به دهیار می‌توانند مجوز لازم را دریافت نمایند.
زمین خارج بافت
زمین خارج از بافت به زمین‌هایی اطلاق می‌شوند که در نقشه روستایی و طرح هادی قرار ندارند و هر گونه ساخت و ساز در آن‌ها غیر قانونی و نیاز به کسب مجوز دارد، البته در شرایط خاص امکان قرار گرفتن زمینهای خارج از بافت در دوره‌های مشخص به داخل بافت وجود دارد.
ساخت و ساز خارج از طرح هادی
هرگونه ساخت و ساز خارج از محدوده داخل بافت طرح هادی غیر قانونی می‌باشد. در صورت خرید زمین در محدوده خارج از طرح هادی، شما در آینده برای اخذ هرگونه مجوز ساخت و ساز، ویا برای فروش آن زمین دچار دردسر خواهید شد.
چطور باید از جزئیات طرح هادی روستایی باخبر شد؟
مرجع تهیه طرح هادی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است و با مراجعه به دهیاری‌ها یا شهرداری‌ها منطقه مورد نظرمی‌توانید اقدام به تهیه آخرین نسخه آن نمایید. در صورتی که به دنبال خرید زمین در منطقه روستایی می‌باشید، حداقل از چند نفر معتمد روستا در مورد موقعیت زمین مورد نظر نسبت به آخرین نسخه طرح هادی، پرس و جو کنید تا از قرارگیری آن زمین در محدوده داخل بافت طرح هادی اطمینان حاصل کنید.
چگونگی اخذ مجوز ساخت برای ساخت و ساز در محدوده داخل بافت طرح هادی
قدم اول برای گرفتن مجوز ساخت و ساز در زمین های طرح هادی، مراجعه به دهیاری منطقه می‌باشد. توجه داشته باشید که به عنوان یک قانون نانوشته در بسیاری از روستاهای ایران، میتوانید بعد از ساخت و ساز و پس از پرداخت جریمه آن اقدام به گرفتن مجوز نمایید. در مورد گرفتن مجوز با پرداخت جریمه، حتما با چند معتمد روستا مشورت نمایید.
تغییر کاربری زمین در محدوده طرح هادی
متولی تغییر کاربری‌های اراضی داخل طرحهای هادی روستایی، سازمان امور اراضی می‌باشد. و مرجع شما برای ارایه درخواست تغییرکاربری این سازمان بروید.
