مالیات انواع مختلفی دارد که بخشی از مهم‌ترین انواع مالیات، به خانه‌ها و آپارتمان‌ها تعلق می‌گیرد. یکی از انواع مالیات در بخش مسکن، مالیات بر آپارتمان‌های خالی است. با توجه به این قانونِ مالیاتی، افرادی که ملکی دارند و آن را نه به فروش می‌رسانند و نه اجاره می‌دهند، مشمول پرداخت مالیات می‌شوند.
در امر قانون‌گذاری، این نوع مالیات برای این تعیین‌شده که بتوانند قیمت اجاره و افزایش عرضه مسکن را کاهش دهند و البته که، میزان مالیاتِ خانه‌های اجاره داده‌شده بسیار کمتر از واحدهای خالی است و به طبع، برای صاحب ملک بهتر است که خانه را خالی نگذارد.
ممکن است سوالات بسیاری در خصوص نحوه تشخیص خانه‌های خالی و همچنین نحوه محاسبه مالیات بر آپارتمان‌های خالی، در ذهن شما نقش ببندد. برای اینکه به تمام این سوالات پاسخ دهیم، این مقاله را آماده کردیم تا در صورت داشتن آپارتمانِ خالی، در مورد میزان مالیاتی که به آن تعلق می‌گیرد، آگاهی پیدا کنید. اما قبل از آن باید بدانیم که به چه خانه‌هایی، خانه خالی می‌گویند.
به چه خانه‌هایی خانه خالی می‌گویند؟
برای شناسایی خانه‌های خالی، شرایطی از سمت قانون‌گذار (شورای نگهبان) مشخص شده است که در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد.
برای تعیین اینکه آیا واحد مسکونی شما شامل پرداخت مالیات بر آپارتمان خالی می‌شود یا خیر، باید این شروط بالا را با شرایط ملک خود تطبیق دهید. در صورتی که تمام این شرایط در مورد ملک شما صدق می‌کند، یا باید هر چه سریع‌تر آن را اجاره دهید و یا بفروشید و یا اینکه، باید اطلاعات ملک را در سامانه‌ی ملی املاک و اسکان ثبت کنید. با این کار، ابتدا تعداد خانه‌های خالی مشخص می‌شود و بعد، برای عرضه‌ی ملک و میزان مالیات آن برنامه‌ریزی می‌شود.
مالیات خانه‌های خالی چیست؟
در قوانین مربوط به مالیات‌های مستقیم، ماده ۵۴ در مورد مالیات بر خانه‌های خالی است. بر اساس این قانون مالیاتی، «هر واحد مسکونی در کلیه شهرهای بالای یکصد هزار نفر جمعیت، به استناد اداره ثبت اگر بیش از ۱۲۰ روز خالی بماند (بدون در نظر گرفتن معافیت‌های ذکر شده در تبصره ۱۱ ماده ۵۳ قانون)، مشمول مالیات خواهد شد. این خانه، به عنوان خانه خالی در نظر گرفته می‌شود و پس از گذشته ۱۲۰ روز خالی ماندن، به ازای هر ماه مشمول مالیات بر درآمد اجاره به شرح ماده ۵۴ اصلاحی می‌شود.
بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، افرادی که پیامک ثبت خانه را دریافت کرده‌اند، ده روز زمان دارند تا با مراجعه به سامانه املاک و اسکان amlak.mrud.ir، برای ثبت و ویرایش اطلاعات واحد مسکونی خود اقدام کنند. در غیر این‌صورت، مشمول پرداخت جریمه می‌شوند که جریمه عدم پرداخت مبلغ مالیاتی، به ازای هر ماه ۲.۵ درصد مبلغ کل است.
نحوه محاسبه مالیات آپارتمان‌های خالی
در قانون مالیات بر خانه‌های خالی، تمام واحدهای مسکونی اعم از آپارتمان، خانه‌های لوکس و حتی باغ ویلاها مشمول پرداخت مالیت هستند و صاحبان تمام این خانه‌ها، باید مطابق با قوانین مالیاتی و خالی بودن خانه خود، مالیات را پرداخت کنند.
برای اینکه بتوانید میزان مالیات بر خانه‌های خالی را محاسبه کنید، باید به چند عامل توجه کنید. این عوامل عبارت‌اند از:
چنانچه خانه شما در شهرهای بالای یکصد هزار نفر جمعیت قرار دارد و مالک ۱ تا ۵ خانه خالی می‌باشید، باید مالیات آنها را به‌صورت زیر محاسبه کنید:
مالیات ۱ تا ۵ خانه خالی | ||
|---|---|---|
سال اول | ۶ برابر ارزش اجاری ملک | |
سال دوم | ۱۲ برابر ارزش اجاری ملک | |
سال سوم | ۱۸ برابر ارزش اجاری ملک | |
اما اگر فردی دارای بیش از ۵ واحد خالی باشد، نحوه محاسبه مالیات برای او به‌صورت زیر می‌شود:
مالیات بیش از ۵ خانه خالی | ||
|---|---|---|
سال اول | ۱۲ برابر ارزش اجاری ملک | |
سال دوم | ۲۴ برابر ارزش اجاری ملک | |
سال سوم | ۳۶ برابر ارزش اجاری ملک | |
برای آشنایی با نحوه محاسبه مالیات بر خانه‌های خالی، قصد داریم تا مثالی ارائه دهیم:
خانه‌ای ۱۰۰ متری را در نظر بگیرید که قیمت اجاره آن برای هر متر مربع از قرار ۹۰ هزار تومان است و مقدار اجاره ماهانه آن ۹،۰۰۰،۰۰۰ تومان می‌شود. ۹۰x۱۰۰=۹،۰۰۰،۰۰۰
مطابق ماده ۵۳ قانون مالیات بر خانه‌های خالی، ۲۵ درصد استهلاک به میزان اجاره این ملک تعلق می‌گیرد. استهلاک در این ماده به این صورت بیان شده است: «درآمد مشمول مالیات بر خانه‌ی املاکی که به‌صورت اجاره به فرد دیگری واگذار می‌شوند، عبارت است از: کل مال اعم از نقدی و غیر نقدی منهای ۲۵ درصد استهلاک و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره.» بنابراین در این مثال، ۲۵ درصد استهلاک به این صورت محاسبه می‌شود:
۹،۰۰۰،۰۰۰x ۲۵% = ۲،۲۵۰،۰۰۰ |
|---|
۶،۷۵۰،۰۰۰ = ۲،۲۵۰،۰۰۰ – ۹،۰۰۰،۰۰۰ |
|---|
سپس، نرخ اجاره بر اساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم محاسبه می‌شود. بر اساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم: «نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی، به‌استثنای مواردی که طبق این قانون شامل مالیات جداگانه‌ای می‌شوند، به این صورت محاسبه می‌شود: تا حدود ۵۰۰ میلیون ریال درآمد، مشمول مالیات ۱۵ درصدی می‌شود و درآمد بین ۵۰۰ تا یک میلیارد ریال، مشمول مالیات سالانه ۲۰ درصد می‌شود.» بنابراین در این مثال، نرخ اجاره به این صورت محاسبه می‌شود:
در مرحله آخر نیز، مالیات خانه خالی در سال اول ۶ برابر، سال دوم ۱۲ و سال سوم ۱۸ برابر محاسبه می‌شود که در مورد مثال بالا به این صورت می‌شود:
۶،۷۵۰،۰۰۰x۲۰%= ۱،۳۵۰،۰۰۰ |
|---|
معافیت از مالیات بر خانه خالی
همان‌طور که در بخش اول مقاله در تعریف خانه خالی بیان کردیم، خانه خالی به خانه‌ای گفته می‌شود که محل سکونت اصلی یا فرعی مالک نباشد. به این ترتیب، هر شخص می‌تواند یک مسکن و کدپستی آن را به‌عنوان اقامتگاه اصلی در سامانه اسکان و املاک کشور ثبت کند. علاوه بر این، همین شخص می‌تواند ملکی را در شهری دیگر، به عنوان اقامتگاه فرعی ثبت کند. این فرد با داشتن این واحد مسکونی، مشمول مالیات بر خانه‌های خالی نمی‌شوند و می‌توان او را معاف از مالیات دانست. اقامتگاه اصلی که محل سکونت مالک است، اما برای اینکه واحد مسکونی خود را به عنوان اقامتگاه فرعی ثبت کنید، می‌توانید از این راه‌ها اقدام کنید:
جریمه‌ی عدم ثبت اطلاعات واحدهای مسکونی
علاوه بر جریمه‌ی عدم پرداخت مالیات، مالکانی که اطلاعات خانه‌های خالی را در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت نکنند نیز، مشمول پرداخت جریمه می‌شوند. این جریمه‌ها به شرح زیر هستند:
دستورالعمل نحوه محاسبه مالیات خانه های خالی
کلام آخر
در این مقاله، با مالیات بر خانه‌های خالی و نحوه محاسبه و شرایط آن آشنا شدید. زمان آن فرا رسیده که برای ثبت خانه‌های خود اقدام کنید. برای این کار، باید به سامانه‌ی www.amlak.mrud.ir، که همان سامانه ملی املاک و اسکان کشور است، مراجعه کنید و خانه‌های خالی خود را ثبت کنید تا مشمول جریمه‌های مالیاتی و غیره نشوید
