یکی از روش‌های کسب درآمد در هر کشوری، مالیاتی است که از شهروندان گرفته می‌شود که این مالیات انواع مختلف دارد. این مالیات می‌تواند مستقیم از درآمد و دارایی فرد گرفته شود و یا اینکه در زمان خرید کالا و خدمات، روی قیمت آنها پرداخت کند که به آن مالیات غیرمستقیم می‌گویند.
یکی از انواع مالیات مستقیم که هر فرد موظف به پرداخت آن است، مالیات بر اجاره ملک است که مانند دیگر مالیات‌ها، در صورت عدم پرداخت آن، فردِ مشمول با جریمه مواجه خواهد شد. با توجه به اینکه مالیات انواع و اقسام مختلفی دارد، به همین خاطر، ممکن است بسیاری از افراد از قوانین مربوط به مالیات اجاره ملک آگاهی نداشته باشند؛ بنابراین در این مقاله تصمیم گرفتیم تا در مورد این نوع از مالیات صحبت کنیم و نکاتی را درباره نحوه محاسبه میزان مالیات بر اجاره در سال ۱۴۰۲، جدول نرخ مالیات بر اجاره، افرادی که باید این نوع مالیات را پرداخت کنند، موارد معافیت از مالیات اجاره و مهلت پرداخت آن توضیح دهیم.
نرخ مالیات بر اجاره در سال ۱۴۰۲
نرخ مالیات بر اجاره مانند انواع دیگر مالیات، ممکن است سال به سال تغییر کند و تصمیم‌گیری در مورد مبلغ آن، بر عهده کمیسیون تلفیق مجلس است. بر این اساس و طبق تصمیم‌گیریِ کمیسیون تلفیق مجلس، میزان مالیات بر اجاره در سال ۱۴۰۲ تا به امروز تغییری نداشته است و روش محاسبه آن درست مانند سال گذشته است. بنابراین، مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال ۱۴۰۲، به ۷۵ درصد اجاره بها تعلق می‌گیرد.
روش محاسبه آن درست مانند محاسبه مالیات بر درآمد به صورت پلکانی خواهد بود و با توجه به افزایش درآمد سالانه‌ی مالک از ملک، درصد محاسبه مالیات نیز افزایش خواهید یافت. بر این اساس، اگر فرد مشمول مالیات تا ۵۰ میلیون تومان درآمد از ملک داشته باشد، درصد محاسبه مالیات او ۱۵ است، اگر فرد مشمول بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان درآمد از ملک داشته باشد، درصد محاسبه مالیات او ۲۰ است و درصد مالیات برای افراد با درآمد بالای ۱۰۰ میلیون تومان از ملک، ۲۵ درصد است. تمام این افراد با میزان درآمدهای مختلف، می‌توانند میزان مالیات بر اجاره‌ی خود را از فرمول زیر محاسبه کنند:
برای محاسبه میزان مالیات بر اجاره باید مراحل زیر را طی کنید:
نکات قابل توجه :
بر اساس این قانون، تمام قراردادهای اجاره چه به‌صورت رسمی و چه به‌صورت عادی، مشمول پرداخت مالیات اجاره هستند و برای جلوگیری از جریمه‌ی دیرکرد، باید در مهلت ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی، اقدام به ثبت اظهارنامه و پرداخت مبلغ مالیات خود کنند.
جدول نرخ مالیات بر درآمد ملک در سال ۱۴۰۲
در جدول زیر، می‌توان میزان درصد مالیات بر اجاره‌ی اشخاص حقیقی را مشاهده کرد که بر اساس میزان درآمد آنها، به صورت پلکانی محاسبه می‌شود:
درآمد سالیانه مشمول مالیات | درصد مالیات |
|---|---|
تا سقف ۵۰ میلیون تومان | ۱۵ درصد |
۵۰ تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان | ۲۰ درصد |
بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان | ۲۵ درصد |
این اعداد ممکن است سالانه و با تصمیم کمیسیون تلفیق مجلس تغییر کنند. این ارقام تا به امروز برای سال ۱۴۰۲ تعیین شده است.
برای اینکه این نوع مالیات و روش محاسبه آن را بهتر درک کنید، تصمیم گرفتیم تا مثالی برای آن بزنیم.
ملکی را با مبلغ یک میلیون تومان اجاره پرداخت و ۵۰ میلیون نیز به عنوان پیش پرداخت تصور کنید. برای محاسبه رقم مالیات بر اجاره، ابتدا باید یک میلیون تومان را در ۱۲ ضرب کرد (۱۲ میلیون تومان)، سپس آن را با ۱۸ درصد کل مبلغ پیش پرداخت (۹ میلیون تومان) جمع کرد. در نهایت نیز، عدد حاصل از جمع این دو را، در ۷۵ درصد ضرب خواهید کرد. یعنی:
۷۵% x ( ( ۱۲ میلیون ) + ۹ میلیون ) |
|---|
در نهایت، عدد ۱۵ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان، درآمد اجاره ملک مشمول مالیات ۱۴۰۲ است که برای محاسبه مالیات بر اجاره این ملک باید مطابق با اعداد موجود در جدول بالا عمل کرد.
با توجه به اینکه، درصد مالیات برای درآمد سالیانه تا ۵۰ میلیون ۱۵ درصد است، بنابراین مبلغ نهایی مالیات بر اجاره این ملک در سال ۱۴۰۲، از حاصل ضرب ۱۵ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان در ۱۵ درصد به دست خواهد آمد که رقم آن، ۲ میلیون و ۳۶۲ هزار و ۵۰۰ تومان است.
اما یک راه دیگر برای محاسبه میزان مالیات بر اجاره ملک وجود دارد و آن هم مراجعه به سایت tax.gov.ir است. با مراجعه به این سایت، ابتدا باید اظهارنامه مالیات بر اجاره ملک را پر کنید و بعد به عدد نهایی مالیات برسید. در همین سایت نیز، می‌توانید مالیات خود را پرداخت کنید تا مشمول جریمه دیرکرد نشوید. جریمه دیرکرد تا هجده برابر هزینه اجاره سالانه یک واحد از مالک است.
چه فردی باید مالیات اجاره ملک را پرداخت کند؟
مالیات بر اجاره از فرد اجاره دهنده گرفته می‌شود که این فرد، هم می‌تواند صاحب‌خانه باشد و هم می‌تواند مستاجری باشد که حق اجاره مجدد ملک را دارد. بنابراین، فرد مستاجر هیچ دخالتی در پرداخت مالیات بر اجاره ندارد.
رقمی که در ابتدای مقاله به عنوان درصد مالیات بر اجاره اعلام کردیم، برای مالکین خانه صدق می‌کند و رقم مالیات بر اجاره برای مالک اصلی و اجاره مجدد توسط مستاجر، کمی تفاوت دارد. به این ترتیب که:
شرایط معافیت از مالیات بر اجاره ملک
پرداخت مالیات معمولا با اما و اگر هایی همراه است و برخی اوقات، برخی افراد مشمولِ معافیت‌های مالیاتی می‌شوند. بر اساس تبصره‌های ۵۳، ۵۵ و ۵۷ مالیات مستقیم، گروه‌هایی از پرداخت مالیات بر اجاره معاف هستند که این گروه از افراد عبارت‌اند از:
فقط به این نکته توجه داشته باشید که:
اگر معافیت از پرداخت مالیات اجاره خانه شامل حال شما می‌شود، باز هم باید برای پر کردن اظهارنامه مالیاتی اقدام کنید. پس از پر کردن اظهارنامه مالیاتی، می‌توانید به این نکته اشاره کنید که معاف از پرداخت مالیات هستید. در صورت عدم انجام این کار، مشمول جرایم مالیاتی خواهید شد.
مهلت پرداخت مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال ۱۴۰۲
به رسم هر ساله، مهلت ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک و پرداخت آن، تا پایان تیر ماه است که برخی مواقع و با توجه به شرایطی خاص، ممکن است این مهلت تمدید شود. بنابراین، برای پرداخت مالیات بر اجاره ملک در سال ۱۴۰۲ نیز، تا تیر ماه فرصت دارید تا اظهارنامه را پر و اقدام به پرداخت مبلغ آن کنید. با این کار، مشمول جرایم مالیاتی نخواهید شد.
