مدیریت، همیشه یکی از کارآمدترین روشها برای هدایت جوامع کوچک و بزرگ است. یکی از مهمترین جوامع که نیاز به مدیریت اصولی بسیار در آن دیده میشود، جامعهای به نام آپارتمان و مجتمعهای مسکونی است.
آپارتمانها و مجتمعهای مسکونی نیز نیاز به یک نفر بهعنوان مدیر یا چند نفر تحت عنوان هیئت مدیره دارند تا بتوانند در کنار هم، روی قوانین آپارتمان نشینی نظارت داشته باشند و از آپارتمان مراقبت کنند. انتخاب مدیر و یا هیات مدیره، کاملا به خود ساختمان بستگی دارد و این اعضای ساختمان هستند که تصمیم میگیرند که وظایف مدیریت بر عهده چه کسی باشد، محدوده اختیارات او چیست و یا اینکه چقدر حقوق و دستمزد داشته باشد.
مدیر ساختمان کیست؟
برقراری نظم و انجام برخی کارهای ضروری در ساختمان، بر عهده فردی است که همه آن را با نام مدیر ساختمان میشناسیم. در واقع باید بگوییم که وجود و انتخاب مدیر، از ضروریترین کارها در هر ساختمانی بهشمار میآید.
یکی از مهمترین دلایل وجود فردی به نام مدیر ساختمان در هر آپارتمان مسکونی و تجاریای، مقابله با چالشهایی است که اعضای ساختمان در برابر قوانین آپارتمان نشینی با آن روبهرو میشوند. مشکلاتی مانند اختلاف نظر بین همسایهها، عدم پرداخت شارژ ساختمان و نزاغ بین دو نفر از اعضای ساختمان، میتواند نظم عمومی هر آپارتمانی را بر هم بزنند.
انتخاب فردی کاربلد و صبور بهعنوان مدیر، میتواند به جلوگیری از وقوع بسیاری از مشکلات در یک ساختمان کمک کند. او باید از امنیت ساکنین ساختمان اطمینان پیدا کند، در مورد ایمنی تمام تجهیزات و واحدهای ساختمان مطمئن شود، با افراد فنی برای نگهداری و تعمیر وسایل داخل ساختمان مانند موتورخانه در ارتباط باشد و در نهایت، کارهای مربوط به برگزاری جلسات ساختمان و هماهنگیهای لازم را انجام دهد.
فردی که قرار است بهعنوان مدیر ساختمان انتخاب شود، باید دارای مجموعهی مهارتهایی باشد. از جمله این مهارتها میتوان به مهارتهای سازمانی، مهارت در برقراری ارتباط، مهارت در حل مسئله و مهارت رهبری و مدیریت اشاره کرد.
نحوه انتخاب مدیر ساختمان
در تمام آپارتمانها رسم بر این است که تمام ساکنین در جلسهای دور هم جمع میشوند و شخصی که بیشترین رای مثبت را از سمت ساکنین بهدست آورد، بهعنوان مدیر دورهای انتخاب شود. در اصطلاحاتی تخصصی آپارتمان نشینی، به این دورهم جمع شدن ساکنین برای انتخاب مدیر، مجمع عمومی ساختمان میگویند. نکته مهم در انتخاب مدیر در آپارتمانها این است که، تنها رای افراد صاحبخانه برای انتخاب مدیر شرط است و معمولا، رای مستاجرین برای انتخاب مدیر ملاک نیست. اما این بدین معنا نیست که مستاجرین حق شرکت در مجمع عمومی ساختمان را ندارند. اتفاقا حضور آنها بهعنوان عضوی از ساختمان، میتواند بسیار مفید و کارساز باشد.
در زمان انتخاب مدیر ساختمان، ممکن است انتخاب چند مدیر توسط اعضای مجمع عمومی مطرح شود. برای این منظور، باید تعداد مدیران حتما فرد باشد تا در زمان وقوع اختلافنظر، ساختمان دچار چالش نشود و تصمیمگیری راحت انجام شود.
در نهایت باید به این اشاره کنیم که انتخاب مدیر ساختمان باید بهصورت دورهای انجام شود. اما اگر در حین مدیریت، فرد مدیر فوت کند و یا حتی اعضای مجمع عمومی تصمیم بر برکناری او بگیرند، جلسهای برگزار خواهد شد که در آن مدیر جدید انتخاب و به کار خود در ساختمان ادامه خواهد داد.
انتخاب مدیر از مستاجرین
با توجه به اینکه مستاجرین عضو رسمی مجمع عمومی ساختمان بهشمار نمیآیند، بنابراین نمیتوانند بهعنوان مدیر انتخاب شوند. اما برای انتخاب مدیر از مستاجرین نیز یک تبصره وجود دارد و آن هم این است که، مستاجرین تنها در شرایطی میتوانند بهعنوان مدیر ساختمان انتخاب شوند که این انتخاب مورد تایید تمام اعضای مجمع باشد.
شرح وظایف مدیر ساختمان
مدیر ساختمان وظایف و مسئولیتهای مشخصی دارد. این فرد، مسئول انجام کارهایی است که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
اداره ساختمان و اجرای تصمیمات اعضای مجمع عمومی:
اصلیترین کاری که هر مدیر ساختمان باید انجام دهید، همین مورد است. در واقع، او باید طوری ساختمان را مدیریت و اداره کند که بتواند از هر گونه آسیب و خرابی جلوگیری کند و همچنین، مسئول اجرای هر تصمیمی خواهد بود که در جلسات مجمع عمومی گرفته میشود.
تعیین شارژ ساختمان:
یکی دیگر از مهمترین وظایف هر مدیر ساختمانی، تعیین و دریافت شارژ ساختمان از ساکنین است. برای تعیین میزان شارژ هر واحد، مدیر ساختمان میتواند از روشهای مختلفی استفاده کند. اما مدلی که با آن قرار است شارژ ساختمان را تعیین کند، باید به تایید تمام اعضای مجمع عمومی ساختمان برسد.
رسیدگی به اعتراض افراد ساکن در ساختمان:
شاکی بودن و هرجومرج در هر آپارتمانی رخ میدهد. یکی ممکن است به مبلغ شارژ اعتراض داشته باشد و فردی دیگر، ممکن است با همسایهای به مشکل خورده باشد. این افراد میتوانند شکایت خود را به مدیر ساختمان ابلاغ کنند. مدیر ساختمان نیز باید به شکایت ساکنین ساختمان رسیدگی کند و آنها را از قوانین آپارتمان نشینی آگاه کند.
بیمه کردن ساختمان:
یکی از مهمترین کارهایی که در هر آپارتمانی باید انجام شود، بیمه کردن ساختمان در برابر اتفاقات ناگهانی مانند آتشسوزی است. مدیر ساختمان میتواند از شرکتهای مختلف حق بیمه آپارتمان را پرسوجو کند و بعد از مشورت با اعضای مجمع عمومی، بهترین گزینه را انتخاب و مبلغ کل را از اعضای آپارتمان دریافت و ساختمان را بیمه کند. نکته مهم در مورد بیمه کردن ساختمان این است که، در صورت بروز هر سانحهای در آپارتمان و بیمه نبودن ساختمان، ساکنین هستند که باید جبران خسارت کنند و هزینه را مدیر جمع خواهد کرد.
رسیدگی به خرابیها و انجام تعمیرات ساختمان:
برخی چیزها در آپارتمان هستند که نیاز به مراقبت مداوم دارند و باید برای آنها هزینه کرد. مواردی مانند نگهداری از آسانسور، نگهداری از فضای سبز، نگهداری از فضای مشاع ساختمان و موارد بسیار دیگر، از جمله کارهای هزینهبر در آپارتمانها هستند که مسئولیت پرداخت هزینهی تمام این موارد بر عهده مدیر ساختمان است و آن را از شارژ ساختمان پرداخت خواهد کرد. در صورتی که در مجمع این موضوع مطرح شد که ساختمان فرسوده شده، در این حالت نیز مدیر ساختمان وظیفه دارد تا از چند کارشناس خبره کند کمک بگیرد و ساختمان را از نظر استقامت بررسی کند. در صور تایید کارشناسان، وظیفه بازسازی ساختمان، بر عهده مدیر ساختمان است.
جمعآوری صورت جلسه جلسات مجموع عمومی ساختمان:
مسلما در هر جلسه که از سمت اعضای ساختمان برگزار میشود، حرفها و نکتههای زده میشود که باید آنها را بهصورت مکتوب نگهداری کرد. صورت جلسه جلسات ساختمان توسط مدیر ساختمان آماده میشود و در پایین این صورت جلسه، باید امضای کلیه حاضرین در مجمع عمومی ساختمان وجود داشته باشد. صورت جلسه جلسات ساختمان از جمله مهمترین اسناد هر ساختمانی است که میتوان از آن بهعنوان مدرکی معتبر در برخی مشکلات حقوقی نیز استفاده کرد.
اطلاعرسانی تصمیمات جدید مجمع عمومی به افراد غایب در جلسه:
مسئول اطلاعرسانی در مورد برگزاری جلسات مجمع عمومی ساختمان، بر عهده مدیر ساختمان است و باید این کار را از هر راه ارتباطیِ در دسترسی انجام دهد. اما برخی مواقع ممکن است فردی نتواند در این جلسات شرکت کند و خب این فرد باید از تمام تصمیمات جلسه باخبر شود. یکی دیگر از وظایف مدیر ساختمان این است که تمام تصمیمات گرفتهشده در جلسات مجمع عمومی را به غایبین جلسه اطلاع دهد.
رسید تسویه حساب هزینههای ساختمان:
تمام کارهای انجامشده در ساختمان باید دارای مدرک رسمی باشد تا بتوان به آن در آینده استناد کرد. یکی از این کارها، پرداخت رسید تسویه حساب به ساکنین از سمت مدیر ساختمان در ازای دریافت هر هزینهای از جمله شارژ است.
دادن اخطار به ساکنین بدهکار:
در برخی ساختمانها، هستند افرادی که حق شارژ خود را پرداخت نمیکنند و این مدیر ساختمان است که باید به این افراد در مورد عدم پرداخت شارژ ماهانه اخطار دهد. برای اینکه این اخطار وجهه قانونی پیدا کند، باید به مراجع حقوقی مانند دفاتر حل اختلاف محل مراجعه کرد و از فرد بابت عدم پرداخت شارژ ساختمان شکایت کرد. برای این کار، حتما باید ریز مطالبه بهصورت جزء به جزء آورده شود. در صورت ارائه برگه شکایت از واحد مذکور به او و عدم پرداخت شارژ، مدیر ساختمان میتواند خدمات آن واحد مانند موتورخانه، آب، برق، گاز و غیره را قطع کند تا او را مجبور به پرداخت بدهیاش کند.
حقوق مدیر ساختمان
شاید تعجب کنید، اما طبق قوانین کشوری وقتی فردی بهعنوان مدیر در ساختمانی انتخاب میشود، حقوق و مزایایی دارد که بر اساس قانون حقوق وزارت کار، تعیین میشود. در واقع در این قوانین عنوان شده که پس از انتخاب مدیر، قراردادی بین اعضای مجمع عمومی بهعنوان کارفرما و مدیر ساختمان بهعنوان کارگر، بسته میشود که در آن باید به میزان حقوق مدیر و دیگر مزایای آن اشاره کرد. اصلا هم فرقی نمیکند که مدیر از ساکنین باشد و یا استخدام مدیر خارج از مجموعه صورت پذیرفته باشد. در هر حال و طبق قوانین کشوری، باید حقوق و مزایای مدیر ساختمان بهموقع و از شارژ ساختمان پرداخت شود. میزان حقوق مدیر ساختمان نیز کاملا توافقی است و این اعضای مجمع هستند که در مورد رقم آن تصمیم خواهند گرفت.
اما اگر مدیر از ساکنین ساختمان باشد و انتخاب او در جایی ثبت نشده باشد و ساکنین موافقت خود را بهصورت لسانی و بدون هیچگونه قراردادی مبنی بر دریافت پاداش و مزایا در جلسه مجمع عمومی بیان کرده باشند، در این حالت مدیر ساختمان هیچ حقوقی دریافت نخواهد کرد و حتی حق برداشت از حساب ساختمان بهعنوان حقوق را نخواهد داشت. اما در برخی ساختمانها و بعد از توافق اعضای مجمع عمومی و دیگر ساکنین، مدیر از پرداخت شارژ ساختمان معاف میشود.
مدت زمان مدیریت ساختمان
طبق آئیننامه و قانون تملک آپارتمانها، مدت زمان مدیریت ساختمان دو سال است. اما این مجمع عمومی است که میتواند در مورد مدت زمان و یا حتی تمدید مدیریت ساختمان تصمیمگیری کند. برای تمدید زمان مدیریت ساختمان، تمام اعضا باید موافقت خود را اعلام کنند و برای این کار لازم است رایگیری انجام شود.
برخی مدیران مجتمع های بزرگ به دلایل مختلف امکان ادامه مدیریت را ندارند و انتخاب مدیریت و هیات مدیره جدید، باید بهصورت رسمی و پس از بررسیهای اعضا انجام شود.
کلام آخر
مدیر ساختمان فردی است که قرار است مدیریت استراتژیک و عملیاتی ساختمان و تأسیسات آن بر عهده بگیرد و در نهایت، محیطی ایمن و سازنده برای ساکنین ساختمان بهوجود آورد. اما ساکنین نیز در قبال مدیر وظایفی دارند و موظف هستند تا با مدیر همکاری کنند و با رعایت قوانین آپارتمان نشینی، ساختمان را به محیطی آرام برای زندگی تبدیل کنند.