برعکس تصور همگان، زندگی شهری و سکونت در آپارتمان بسیار سخت‌تر از آن چیزی است که همه در ذهن داشتیم. حتی با وجود فرهنگی به نام فرهنگ آپارتمان نشینی، باز هم هستند افرادی که به رعایت حقوق دیگران احترام نمی‌گذارند و باعث به‌وجود آمدن هرج‌ومرج در ساختمان‌ها می‌شوند. تعداد اینگونه افراد کم نیست و به همین خاطر، مدیران کار سختی در مدیریت ساختمان دارند.
یکی از بزرگترین چالش‌ها در هر آپارتمانی که بعضا باعث به‌وجود آمدن اختلافات و مشاجره میان همسایگان می‌شود، موضوع مربوط به پارکینگ واحدها است. مسئله پارکینگ در بسیاری از آپارتمان‌ها به‌قدری جنجال‌برانگیز است که در برخی مواقع، شاهد هستیم که اختلاف میان ساکنین ساختمان به شکایت و مراجعه به دادگاه نیز کشیده می‌شود.
علت اصلی به‌وجود آمدن چنین اختلافاتی و حتی تمام مشکلاتی که در آپارتمان‌ها رخ می‌دهد، عدم آگاهی ساکنین از قوانین و مباحث حقوقی در آپارتمان‌ها است. با توجه به اینکه موضوع پارکینگ در آپارتمان‌ها، موضوعی مهم است، به همین خاطر تصمیم داریم تا در این مقاله قوانین مربوط به پارکینگ در آپارتمان را بررسی کنیم و درباره اقسام پارکینگ، نحوه استفاده، متراژ قانونی و موارد بسیار دیگر بگوییم.
اقسام پارکینگ در آپارتمان‌ها
پارکینگ یکی از قسمت‌های مشاع در هر آپارتمانی است که برای استفاده از آن، باید نگاه کرد که آن فضا در کدام دسته از انواع پارکینگ قرار می‌گیرد. تقسیم‌بندی پارکینگ در آپارتمان، به دو روش زیر صورت می‌گیرد:
پارکینگ مشاع
پارکینگ مشاع، همان‌طور که از نامش پیداست، به تمام ساکنین تعلق دارد و شخصی هم حق تغییر، فروش، واگذاری و یا برداشتن سهم مشخصی از فضا را ندارد. مگر اینکه برای این کار با دیگر ساکنین و مدیر ساختمان صحبت و رضایت آنها را گرفته باشد.
در واقع، باید عنوان کرد که پارکینگ مشاع سندی مجزا برای تک‌تک اهالی ساختمان ندارد و نمی‌توان مالکیت آن را متعلق به شخصی خاصی در نظر گرفت. به این ترتیب، همه حق استفاده از پارکینگ مشاع را دارند و تنها فرق این مدل پارکینگ با پارکینگ اختصاصی، این است که متراژ و شماره پارکینگ اختصاصی در سند مالک آورده می‌شود و این در مورد پارکینگ مشاع صدق نمی‌کند. تنها چیزی که از پارکینگ مشاع در سند آورده می‌شود، حق پارک است که به‌صورت عدد ذکر می‌شود.
پارکینگ اختصاصی
پارکینگ اختصاصی همان پارکینگ متداول در اکثر آپارتمان‌ها است که در مالکیت یک شخص است و این مالکیت، در سند ملک آورده می‌شود. با توجه به شخصی بودن این بخش از آپارتمان، بنابراین هیچ‌یک از اهالی ساختمان حق تعرض و دخالت در امور آن پارکینگِ خاص را ندارند و در صورتی می‌توانند از آن پارکینگ استفاده کنند، که از قبل با مالک آن صحبت و اجازه پارک را دریافت کنند. آن چیزی که از پارکینگ اختصاصی در سند می‌آید، شامل موارد زیر می‌شود:
از آنجایی که این روزها، وجود پارکینگ در تمام آپارتمان‌ها اهمیت پیدا کرده و حتی آپارتمان‌های دارای پارکینگ ارزش بیشتری نسبت به خانه‌های بدون پارکینگ دارند، به همین خاطر در زمان خرید یا اجاره ملک حتما به پارکینگ و اختصاصی بودن آن توجه کنید. نکته جالب در مورد برخی آپارتمان‌ها این است که، خیلی از آپارتمان‌ها هم دارای پارکینگ اختصاصی و هم پارکینگ مشاع هستند و این برای ساکنینی که معمولا بیش از یک خودرو دارند، ایده‌آل‌ترین حالت ممکن است.
متراژ قانونی پارکینگ در آپارتمان‌ها
آگاهی از متراژ پارکینگ در آپارتمان به شما کمک خواهد کرد که از بسیاری از اختلافات و مشکلات جلوگیری کنید و به این موضوع پی ببرید که چند ماشین می‌توانید در پارکینگهای مشاع پارک کنید. قوانینی کلی در محاسبه متراژ پارکینگ وجود دارد که در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد:
- حداقل متراژ قانونی برای پارکینگ، بدون در نظر گرفتن فضای تردد، ۵×۳ متر و با در نظر گرفتن فضای تردد، ۲۵ متر مربع است.
- حداقل فضای لازم برای یک پارکینگ برای واحدهایی با یک پارکینگ مستقل و با دسترسی مستقیم، ۵×۳ متر است.
- حداقل عرض در نظر گرفته‌شده برای توقف دو خودرو در پارکینگهای تجمعی مانند پارکینگهای زیرزمین یا طبقه همکف و اول، ۵ متر و حداقل عرض در نظر گرفته‌شده برای توقف سه خودرو، ۷.۵ متر است.
- عرض راهروی عبوری خودرو تا پارکینگ، حداقل ۳ متر است.
- حداقل ارتفاع سقف پارکینگ، ۲.۴۰ متر است.
مواردی که در بالا عنوان کردیم، قوانین محاسبه کلی پارکینگ‌ها هستند. اما محاسبه تعداد پارکینگ برای هر واحد مسکونی به شکل زیر است:
- یک پارکینگ برای واحدهای کمتر از ۱۵۰ متر مربع
- ۱.۵ پارکینگ برای واحدهای مسکونی بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ مترمربع
- ۲ پارکینگ برای واحدهای مسکونی بیش از ۲۰۰ مترمربع
نحوه شماره‌گذاری و تقسیم پارکینگ
قاعده و قانون شماره‌گذاریِ پارکینگ‌ها در هر آپارتمانی، به این صورت که: شماره‌گذاری از بالاترین طبقه آپارتمان آغاز و سپس به پایین‌ترین واحدها می‌رسد. تنها باید به این نکته اشاره کرد که، استفاده از فضای کلی پارکینگ برای تمام ساکنین مجاز است و می‌توانند به‌راحتی و بدون هیچ منعی از این فضا رفت‌وآمد کنند. این حق، حتی برای افرادی که دارای پارکینگ هم نیستند، وجود دارد و می‌توانند بدون ماشین از پارکینگ استفاده کنند. علاوه بر این، ساکنین اجازه قرار دادن هر وسیله‌ی دیگری غیر از ماشین در پارکینگ خود ندارند و ریختن هر گونه وسیله و ضایعات، می‌تواند برای باقی همسایگان آزاردهنده باشد و موجبات شکایت را فراهم کند.
قانون پارک موتور در پارکینگ
قرار دادن موتور و یا هر وسیله نقلیه‌ی دیگری در پارکینگِ اختصاصی، هیچ منع قانونی‌ای ندارد و فرد می‌تواند همراه با خودروی خود، موتور را نیز در فضای اختصاصی خود پارک کند. اما این قانون در مورد پارکینگ مشاع متفاوت است. برای پارک کردن موتور در فضای مشاع، شما نیاز به دریافت اجازه از دیگر اهالی و مدیر ساختمان دارید. اما خوب است بدانید که در برخی آپارتمان‌ها، به‌صورت خاص در قراردادها ذکر می‌شود که قرار دادن موتور در مشاعات ساختمان غیرقانونی است و به همین خاطر، حتما قرارداد را قبل از امضا بخوانید. حتی برخی آپارتمان قوانین سخت‌گیرانه‌تری دارند و به ساکنین اجازه قرار دادن دوچرخه در فضای پارکینگ مشاع را هم نمی‌دهند.
اختلافات بر سر پارکینگ آپارتمان‌ها
اگر در سند یکی از ساکنین ساختمان وجودِ پارکینگ اختصاصی قید نشده باشد و یا اینکه فضای مشخصی برای او به عنوان پارکینگ در فضای مشاع تعیین نشده باشد، این فرد حق استفاده از پارکینگ را ندارد. او در صورتی می‌تواند از پارکینگ مشاع استفاده کند، که با تمام اهالی ساختمان و مدیر به توافق برسد و در صورت رسیدن به توافق، پارک کردن خودرو از سمت او در پارکینگ خلاف قانون نیست.
پارکینگ مزاحم چیست؟
این امکان در برخی ساختمان‌ها وجود دارد که در صورت داشتن فضای مناسب برای عبورومرور خودروها، یک پارکینگ دیگر برای پارک کردن دو ماشین پشت سر هم به‌وجود بیاید که به آن پارکینگ مزاحم می‌گویند و برای اضافه کردن آن، باید به شهرداری مراجعه کرد. با توجه به تعریفی که از پارکینگ مزاحم داشتیم، این مدل پارکینگ قرار است کارراه‌بیندازِ اهالیِ بدون پارکینگ ساختمان باشد، اما چرا به آن پارکینگ مزاحم می‌گویند؟
دلیل نام‌گذاری این پارکینگ به نام پارکینگ مزاحم این است که، این فضا درست پشت ماشینی دیگر قرار می‌گیرد و در صورتی که خودروی جلویی بخواهد جابجا شود، ابتدا ماشین پشتی باید جابجا شود و این روند ادامه‌دار خواهد بود. اما معمولا این پارکینگ به کسی تعلق می‌گیرد که آخرین قرارداد ساختمان را امضا کرده است. واگذاری آن نیز، با توافق همه اعضای ساختمان صورت می‌گیرد.
مزاحمت در پارک خودرو
حتما بارها و بارها با چنین مشکلی روبه‌رو شدید. صبح قرار است از خانه خارج شوید و اتفاقا آن روز بسیار عجله دارید. اما به محض اینکه از واحد خود خارج می‌شوید و به پارکینگ می‌رسید، با خودرویی دیگر مواجه می‌شوید که راه را برای عبور شما بسته است.
در این حالت، مدیر ساختمان می‌تواند به نمایندگی از سوی مالکین شکوائیه‌ای در دادسرای عمومی تنظیم و مسیر شکایت از فرد خاطی را طی کند. اما در بیشتر مواقع، توصیه‌ی همگان برای کاهش تنش‌ها و جلوگیری از به‌وجود آمدن مشکلات این است که، یک اظهارنامه قضایی برای فرد خطاکار ارسال کنند و از او بخواهند تا مشکل را بدون مراجعه به مراجع قضایی رفع کند.
اما اگر او به این اظهارنامه توجهی نکرد، می‌توانید با مراجعه به دادسرا و سپس دادگاه، از مالک متخلف شکایت کنید تا وفق ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، محکوم به یک ماه تا یک سال حبس و همچنین رفع مزاحمت شود. اما رای دادگاه برای فردی که توجهی به این شکایت نمی‌کند، علاوه بر رفع مزاحمت، شش ماه تا ۲ سال حبس خواهد بود.
آیا سازنده آپارتمان می‌تواند پارکینگ و انباری را به صورت جداگانه به غیر مالکین واگذار کند؟
طبق قانون تملک آپارتمان‌ها، انباری و پارکینگ جز قسمت‌های اختصاصی هر واحدی به‌شمار می‌آیند و به این ترتیب، فروش این دو به‌صورت جداگانه خلاف قانون تملک آپارتمان‌ها خواهد بود. بنابراین، مالک ساختمان نمی‌تواند ملک رو به شخصی دیگر و انباری و پارکینگ آن را فردی دیگر بفروشد. در صورت انجام این کار، این معامله و مبایعه‌نامه آن فاقد اعتبارِ قانونی است و اگر رسمی باشد، مالک یا مالکین سایر آپارتمان می‌توانند برای باطل کردن این قرارداد اقدام کنند و برای ان کار، سراغ قانون بروند.
کلام آخر
آپارتمان نشینی و قوانین آن، همیشه برای افرادِ بسیاری چالش‌برانگیز بوده است. یکی از بیشترین اختلافات در هر آپارتمانی، بر سر جای پارک و پارکینگ هر واحدی است. پارکینگ در آپارتمان‌ها به دو شکل مشاع و اختصاصی وجود دارد که متراژ و فضای پارکنیگ اختصاصی در سند می‌آید، اما متراژ پارکینگ مشاع با توجه به برخی عوامل، محاسبه و ساکنین می‌توانند از آن استفاده کنند. نکته مهم در قوانین استفاده از پارکینگ آپارتمان این است که، حتی مستاجران نیز مستلزم به رعایت این قوانین هستند و قواعد پارکینگ شامل حال مستاجرین هم می‌شود.
